Khám phá ẩm thực độc đáo tại Nghĩa Lộ
Mảnh đất Nghĩa Lộ không chỉ sở hữu thiên nhiên tươi đẹp, nên thơ mà còn có nét văn hóa ẩm thực rất đặc sắc, thú vị. Sau đây mình sẽ giới thiệu đến các bạn một vài món ăn tại Nghĩa Lộ:
1. Xôi ngũ sắc.
Xôi ngũ sắc – Sự kết hợp hoàn hảo giữa truyền thống và hiện đại, đậm chất văn hóa Việt, đem đến cho bạn không chỉ là bữa ăn ngon miệng mà còn là những giá trị sâu sắc về triết lý nhân sinh. Xôi đỏ – Biểu tượng cho khát vọng và năng lượng tích cực. Xôi tím – Đại diện cho sự trù phú và sự sung túc của trái đất. Xôi vàng – Thể hiện sự no ấm và hạnh phúc đầy đủ. Xôi xanh – Màu của sự tươi mới, màu xanh của núi rừng Tây Bắc. Xôi trắng – Biểu tượng cho tình yêu trong trắng và sự trung thành.
Để làm ra những mẻ xôi thơm ngon, dẻo mịn, người làm nghề phải tuân thủ một chuỗi quy trình nghiêm ngặt, từ việc lựa chọn lá nhuộm màu đến quá trình đồ xôi. Nguyên liệu chính để nấu xôi là gạo nếp Tú Lệ, loại gạo nổi tiếng với hạt to, tròn và thơm ngon nhất vùng. Các loại lá rừng dùng để nhuộm màu xôi cũng được lựa chọn kỹ lưỡng, đảm bảo không quá non hay quá già. Sau khi rửa sạch, lá được nấu với nước từ suối nguồn ở xã Tú Lệ để tạo ra nước nhuộm. Gạo nếp sau đó được ngâm trong nước nhuộm khoảng 10 tiếng trước khi được đổ vào chõ xôi truyền thống, được gọi là Mỏ Lửng – Tay Lung. Mỗi chiếc chõ xôi được làm từ thân cây cọ hoặc gỗ thơm, được gọt đẽo tỉ mỉ. Quá trình đồ xôi lửa phải đều và đượm than, đảm bảo xôi chín đều, dẻo mịn và thơm ngon.
Xôi sau khi chín được bày trên đĩa hoặc sắp xếp theo các ý tưởng sáng tạo với 5 màu sắc khác nhau. Khi được sắp xếp trên một mâm xôi hình cánh hoa ban, năm màu sắc này không chỉ đơn thuần là một biểu tượng cho thuyết âm dương Ngũ hành mà còn thể hiện khát vọng yêu thương và lòng yêu mẹ kính cha sâu sắc của đồng bào dân tộc Thái trong vùng.
2. Muồm muỗm rang Mường Lò.
Muồm muỗm, với sự đa dạng trong cách chế biến, nhưng muồm muỗm rang giòn vẫn được đánh giá cao và được ưa chuộng nhất tại địa phương này. Để tạo ra món đặc sản này, việc sơ chế muồm muỗm là bước quan trọng hàng đầu. "Sơ chế muồm muỗm" bao gồm bốn bước cơ bản: "vặt cánh, bẻ chân, ngắt đầu, rút ruột", tạo nên hình ảnh một chú muồm muỗm chuẩn mực trên bàn ăn. Phần thịt muồm muỗm sau khi được làm sạch trở nên hấp dẫn với hình dáng tự nhiên, giữ nguyên độ tươi mới và hương vị tự nhiên. Tiếp theo, sau khi đã "làm lông" cho muồm muỗm, chúng được rửa sạch, để ráo nước và chuẩn bị cho quá trình rang giòn trong chảo.
Muồm muỗm được ướp trong nước măng chua hoặc giấm gạo và om trên bếp lửa đến khi nước cạn. Tiếp theo, mỡ hoặc dầu ăn được thêm vào, đảo đều trên lửa to cho đến khi nghe tiếng nổ lách tách, biểu hiện cho việc muồm muỗm đã chín giòn. Sau đó, thêm bột canh, nước mắm, hạt nêm, mì chính và một ít ớt tươi vào chảo, kết hợp đảo nhanh tay. Cuối cùng, thêm lá chanh thái nhỏ vào và đảo đều cho đến khi muồm muỗm chín tới lá chanh. Món muồm muỗm rang chín sẽ có màu vàng sậm và thơm ngon đặc trưng.
3. Bánh chưng đen Mường Lò.
Bánh là một biểu tượng của lòng biết ơn và tôn kính của con cháu dân tộc Thái đối với tổ tiên và với đất trời. Mỗi khi xuân về, món bánh đặc sản này không thể thiếu trên bàn cúng tổ tiên, thể hiện sự kính trọng và tình cảm sâu lắng.
Đồng bào dân tộc Thái lựa chọn nguyên liệu làm bánh một cách cẩn thận. Lá dong bánh tẻ được chọn lựa kỹ càng, rửa sạch và lau khô. Gạo nếp được chọn là loại nếp Tú Lệ thơm ngon, kết hợp với nhân đỗ xanh hoặc đỗ nho nhe đãi sạch vỏ và không lẫn sạn. Thịt lợn sử dụng là thịt ba chỉ, có ít mỡ, được thái mỏng và ướp với gia vị như hạt tiêu và hành củ. Để tạo ra màu đen cho chiếc bánh, đồng bào sử dụng thân cây núc nác tước vỏ hoặc hoa cây vừng đen, đốt thành than và giã mịn như bột. Bột than được trộn lẫn với gạo nếp, sau đó đảo đều cho đến khi gạo quyện với bột than thành màu đen đặc trưng của bánh.
Bánh chưng đen là loại bánh phải được gói thủ công, mang đậm nét truyền thống của người Thái. Việc luộc bánh cần sử dụng củi gỗ to, giữ than tốt để đảm bảo nhiệt độ luộc đồng đều. Khi xếp bánh vào nồi, cần đậy kín vung để giữ cho bánh chín đều. Quá trình luộc bánh diễn ra từ 6-7 tiếng, đòi hỏi sự kiên nhẫn và kỹ năng. Khi bánh đã chín, cần vớt ra rửa qua nước và treo để bánh không bị mốc. Mỗi miếng bánh mang lại hương vị đặc biệt, từ vị thơm của gạo nếp, vị ngọt béo của thịt lợn vùng cao đến vị ngậy bùi của nhân đỗ xanh và vị lạ của cây rừng.
Bánh chưng đen không chỉ là một món ăn truyền thống mà còn là biểu tượng của sự kế thừa và lòng trung thành với nguồn gốc văn hóa. Thưởng thức một miếng bánh chưng đen là như thưởng thức được hương vị của miền Tây Yên Bái, với mùi cỏ cây, ruộng đồng và thiên nhiên đặc trưng.
4. Thịt trâu gác bếp.
Thịt trâu được tẩm ướp với các loại gia vị, không thể thiếu mắc khén, theo công thức riêng tùy theo sở thích của người làm, sau đó được sấy khô. Nếu có điều kiện, thịt trâu cũng có thể được sấy bằng khói trên bếp củi, tạo ra một hương vị đặc biệt của khói, khiến món ăn trở nên hấp dẫn hơn. Tuy nhiên, món này thường không có sẵn và cần phải đặt hàng trước để đảm bảo được cung ứng đúng nhu cầu.
5. Ruốc tôm Mường Lò.
Ruốc tôm - một sản phẩm ẩm thực đặc trưng của vùng Mường Lò, được tạo ra từ nguyên liệu chính là tôm nõm, thịt lợn thăn, dầu thực vật và các loại gia vị đặc trưng của đồng bào Tây Bắc, kết hợp với kinh nghiệm truyền thống.
Khi thưởng thức ruốc tôm cùng với sôi ngũ sắc và cơm lam, bạn sẽ được trải nghiệm hương vị đậm đà của ruốc tôm, xen lẫn với hương vị dẻo thơm của nếp Tú Lệ. Dù là một món ăn đơn giản, nhưng để tạo ra một hương vị ngon và độc đáo không phải ai cũng làm được. Mỗi vùng miền, mỗi người lại có những bí quyết riêng trong cách chế biến, tạo nên sự đa dạng và độc đáo trong hương vị của từng món ăn. Đến miền Tây Yên Bái, bạn sẽ được trải nghiệm những bàn tay khéo léo của người dân trong việc chế biến ruốc tôm từ những nguyên liệu gần gũi, mang lại hương vị đặc biệt và đầy đủ cho mỗi bữa ăn.
Để làm món ruốc tôm, bạn cần chuẩn bị các nguyên liệu như tôm nõn (tôm suối) đã bóc vỏ, thịt lợn (nạc vai), dầu thực vật và các loại gia vị. Tôm được lựa chọn cẩn thận, chọn con mình mẩy, to đều, sau đó rửa sạch và bóc vỏ, loại bỏ chỉ đen trên lưng và phần đầu tôm. Tiếp theo, bạn cho tôm vào cối và giã nhỏ. Thịt lợn cũng được băm nhỏ. Sau đó, bạn đun nóng dầu trong chảo và rang thịt lợn cho đến khi chín kỹ. Tiếp theo, thêm tôm giã nhỏ vào và đảo đều, sau đó cho gia vị và vài giọt nước mắm vào để ruốc tôm thêm đậm đà. Khi rang, nên để lửa nhỏ và liu riu để tôm và thịt chín đều đến khi vừa khô. Sau khi sao khô và để nguội, món ruốc tôm sẽ sẵn sàng để thưởng thức. Đây là một món ăn ngon và độc đáo, thích hợp cho mọi dịp họp mặt gia đình hoặc tiệc nhỏ.
Kết: Sau khi xem xong bài viết các độc giả đã muốn đến Nghĩa Lộ chưa ạ? Vậy thì còn chần chừ gì nữa? Khi đến Nghĩa Lộ thì các bạn đừng quên ghé qua Dragonfly Nghĩa Lộ để có những trải nghiệm tốt nhất.
Bình Luận